เปิดงานวิจัยอ็อกซ์ฟอร์ดกับภาวะ ‘โรคสมองล้า’ หลังเป็นโควิด-19 ประมาณ 2 ปี

มีอาการมากมายที่กระทบต่อสุขภาพหลังจากที่ผู้คนหายจากการติดเชื้อไวรัสโควิด-19 คนส่วนใหญ่กังวลเกี่ยวกับ ‘ลองโควิด’ (Long COVID) ซึ่งอาการที่ถูกพูดถึงมากที่สุดก็คือ ภาวะการหายใจที่ไม่ปกติ กับความรู้สึกเหนื่อยล้าที่เกิดง่ายขึ้น แต่จริง ๆ แล้วอาการลองโควิดมีมากกว่านั้น หนึ่งในนั้นก็คือ ‘โรคสมองล้า’ (Brain Fog) ซึ่งกำลังเกิดขึ้นกับคนกลุ่มใหญ่โดยที่พวกเขาไม่รู้ตัว

งานวิจัยจากมหาวิทยาลัยอ็อกซ์ฟอร์ดฉบับล่าสุด พบว่า 1 ใน 3 ของผู้ป่วยที่เคยเป็นโควิด-19 มักจะมีอาการผิดปกติทางอารมณ์ ระบบหายใจ และมีความเสี่ยงเกี่ยวกับโรคหลอดเลือดสมองมากขึ้น ในช่วง 3-6 เดือนแรก

แต่ในระยะยาวประมาณ 2 ปีเป็นต้นไป อาการความผิดปกติที่เกิดขึ้นก็คือ ‘โรคสมองล้า’ หรือบางคนรุนแรงถึงขั้นเป็นภาวะโรคสมองเสื่อม ซึ่งอาการดังกล่าวพบว่าเกิดมากขึ้นกว่าโรคทางเดินหายใจอื่น ๆ หลายเท่าตัว

ทั้งนี้ ข้อมูลจากงานวิจัยดังกล่าวยังระบุว่า มีความเสี่ยงต่ออาการผิดปกติประเภทต่าง ๆ ในผู้ป่วยจำนวน 1.25 ล้านคน (ผลการศึกษาที่มหาวิทยาลัยอ็อกซ์ฟอร์ดทำร่วมกับโรงพยาบาลในสหรัฐอเมริกาหลายแห่ง) เพื่อศึกษาว่านอกจากอาการเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ มีอาการอื่น ๆ ใดรวมอยู่ด้วย และเป็นอาการที่มีแนวโน้มเกิดมากขึ้น (หลังจากที่หายจากโควิด-19 มาแล้ว 2 ปี)

ผู้ใหญ่ที่มีอายุมากกว่า 65 ปี – ภาวะสมองเสื่อม, เส้นเลือดในสมองแตก, ภาวะสมองล้า
ผู้ใหญ่ที่มีอายุต่ำกว่า 65 ปี (แต่ไม่เกิน 18 ปี) – ภาวะสมองเสื่อม, โรคเกี่ยวกับกล้ามเนื้อ, ภาวะสมองล้า
เด็กที่มีอายุต่ำกว่า 18 ปี – โรคลมบ้าหมู, ความผิดปกติทางอารมณ์, ทางจิต

ทางด้าน Paul Harrison ศาสตราจารย์ด้านจิตเวชศาสตร์ที่อ็อกซ์ฟอร์ด และเป็นผู้วิจัยร่วม ได้พูดว่า “ยังมีผู้ป่วยที่เคยติดเชื้อโควิด-19 ไม่เข้าใจเกี่ยวกับภาวะสมองล้า ถึงแม้ว่าผลกระทบอาจยังไม่รุนแรงเท่ากับภาวะสมองเสื่อม แต่มีโอกาสสูงมากที่จะพัฒนาให้รุนแรงขึ้นได้ ซึ่งมีอาการหลัก ๆ ที่สามารถสังเกตได้ เช่น นอนไม่หลับ, ปวดศีรษะเรื้อรัง, สายตาอ่อนเพลีย, วิธีการคิดการจัดการหรือการแก้ไขปัญหาไม่ดีเหมือนเดิม, อารมณ์แปรปรวน, หงุดหงิดง่าย, ขี้หลงขี้ลืม และ ความจำระยะสั้นแย่ลง”

อาการต่าง ๆ ของภาวะสมองล้าดูเหมือนว่าสามารถเกิดขึ้นกับใครก็ได้ อาจจะไม่ใช่แค่กลถุ่มคนที่เคยติดเชื้อโควิด-19 แต่การพักผ่อนน้อย ไม่หาบาลานซ์ให้กับสมองกับสุขภาพให้ดี พฤติกรรมเสี่ยงเหล่านี้ก็สามารถทำให้เกิดภาวะสมองล้าได้เช่นกัน